Zelf mijn problemen oplossen. Dat moet ik kunnen, waarop loop ik dan vast?

‘Ik MOET mijn probleem zelf op kunnen lossen! Ik wil het, ik wil het! Maar verhip, waarom kom ik toch telkens in dezelfde cirkel terecht? Ik blijf herhalen wat ik niet wil doen of denken. Hoe kan dat toch??’

Niet vreemd. Het heeft te maken met een paar vasthoudende lieden. Ze zijn verborgen, ondergesneeuwd door de tijd. Toch bepalen zij juist onze show. Het zijn onze drijfveren. Maar ze ontmaskeren creëert nieuwe kansen! Ik leg het je uit.

Al heel jong zijn we overtuigingen gaan geloven als ‘ik moet perfect zijn hoor, anders ben ik niet oké’ of ‘Als ik niet sterk bent, ben ik zwak en dat is verschrikkelijk’ of ‘Ik moet de dingen zo snél mogelijk doen, dan pas is het in orde’. Dat gaat onbewust; we reageren als kind gewoon op onze omgeving, zelfs als die het misschien niet zo wilde overbrengen. Maar als kind interpreteer je wat je denkt te zien en kom je tot conclusies.

Fast forward naar veertig jaar later. Nog steeds willen we aanvaard worden door onze omgeving. Welke overtuigingen zullen we onbewust inzetten om dit te bereiken, denk je? Precies. We raken uitgeput, ongevoelig, gestrest door onze jong aangenomen drijfveren die we – let op – nooit meer hebben heroverwogen. Die ook nog eens volledig uit het zicht zijn geraakt. En ondertussen vinden we: ik MOET dit zelf kunnen oplossen. Geen feestje.

Hoe keer je het om? Bewustwording is de sleutel en dat is waar therapie is all about. Duiken we onze drijfveren op PAS DAN kunnen we ze gaan testen: geloof ik nu, als volwassene, terwijl ik voortschrijdend inzicht heb én een breder perspectief, nog steeds werkelijk in deze overtuiging?

Zelf vraag ik mezelf met regelmaat: is het realistisch om alles altijd perfect te moeten doen? Kan dat? Echt? Vervolgens ga ik de overtuiging uitdagen: ben ik ook oké als het niet perfect is? Waarom wel, waarom niet? Bewustwording. Mijn ontdekkingen deden me beseffen wat een strenge meester ik eigenlijk diende. Weg is dan de ruimte: om fouten te maken, om te groeien, om lekker gaandeweg steeds beter te worden, vanuit gezonde competentie. Dat mag anders. Ik blijk daar niet eens meer in te geloven. Gelukkig.

Puntje van aandacht, zodra we ons los willen maken zullen deze drijfveren hard gaan ratelen: ‘Laat mij niet los! Ik ben goed voor je! Ik weet wat je moet doen om geaccepteerd te worden!!’ En in zwaardere vorm: ‘je bent heel slecht als je niet meer volgens mij leeft!’

De omkering kost dus vasthoudende toewijding, van telkens de tijd nemen om de overtuiging te heroverwegen als je weer eens getriggerd wordt. Het voelt soms als een heftige strijd. Toch kom je zo los: telkens een klein stapje zetten vanuit je nieuwe – BEWUST bepaalde – opvattingen. Nog niet zo simpel, daar kun je een periode best hulp bij nodig hebben.

Keer brengen in je probleem vraagt dus vaak om een snoekduik naar waar je door beïnvloed wordt. Een drijfveren-apk. Dat geeft grip. Pas dan kun je beslissen of je het er nog wel mee eens bent. Vervolgens kun je gaan leven vanuit bewust gekozen overwegingen en waardes. Dan sta je meteen verantwoordelijker in het leven: je kunt zelf sturen en vormgeven aan je pad. En je weet dit keer waarom.

Heb jij in beeld welke overtuigingen er telkens aan je touwtjes trekken? Zin om een snoekduik te nemen? Weet me te vinden. Ik trek mijn duikpak alvast aan ?

Foto: Eline Bos